Na mapę sądownictwa, 1 lipca 2015 r. powrócą 34 sądy rejonowe. Kwestie związane z utworzeniem sądów rejonowych z dniem 1 lipca 2015 r. są rozwiązywane przy wykorzystaniu doświadczeń z reorganizacji przeprowadzonej z dniem 1 stycznia 2015 r. Zmiany organizacyjne nie spowodują dodatkowych skutków dla budżetu państwa. Z dniem 1 stycznia 2015 r. przywróconych zostało 41 sądów rejonowych, spośród 79 jednostek zniesionych z dniem 1 stycznia 2013 r.
Obszary właściwości miejscowej tworzonych sądów rejonowych, co do zasady, będą tożsame z tymi, dla jakich funkcjonowały przed dniem 1 stycznia 2013 r. Wyjątkiem jest rozszerzenie właściwości miejscowej tworzonego Sądu Rejonowego w Miechowie poprzez włączenie do jego obszaru gminy Słomniki (z dniem 1 maja 2013 r. gmina ta objęta została właściwością miejscową Zamiejscowych Wydziałów: Cywilnego, Karnego oraz Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z siedzibą w Miechowie).
Strukturę organizacyjną wszystkich przywracanych sądów rejonowych stanowić będą wydziały funkcjonujące w tych jednostkach według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r. Wyjątkiem, który jest konsekwencją zmiany przynależności gminy Słomniki, jest włączenie w strukturę przywracanego Sądu Rejonowego w Miechowie Zamiejscowego Wydziału Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Słomnikach, który przed reorganizacją z dnia 1 stycznia 2013 r. funkcjonował w strukturze Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie.
Przypomnijmy, że z inicjatywy Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, 15 lipca 2014 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, która wprowadziła obiektywne kryteria tworzenia i znoszenia sądów rejonowych.
Zgodnie z nią kryteriami tworzenia sądów rejonowych są liczba mieszkańców zamieszkujących obszar gminy lub kilku gmin (co najmniej 50.000) oraz wpływ podstawowych kategorii spraw do istniejącego sądu rejonowego z obszaru gminy lub kilku gmin (5.000 w ciągu roku kalendarzowego).
Ustawa przewiduje także fakultatywne kryterium określone tj. możliwość utworzenia sądu rejonowego dla obszaru zamieszkałego przez mniejszą niż 50.000 liczbę mieszkańców, jeżeli wpływ podstawowych kategorii spraw do istniejącego sądu rejonowego z tego obszaru wyniesie co najmniej 5.000 w ciągu roku kalendarzowego. Z kolei sąd rejonowy może zostać zniesiony, jeżeli łączna liczba spraw cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających w ciągu kolejnych 3 lat nie przekracza 5.000 w każdym roku kalendarzowym.
Utworzone zostaną następujące jednostki:
w apelacji białostockiej:
- Sąd Rejonowy w Biskupcu
- Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim
- Sąd Rejonowy w Nidzicy
w apelacji gdańskiej:
- Sąd Rejonowy w Mogilnie
- Sąd Rejonowy w Żninie
- Sąd Rejonowy w Nowym Mieście Lubawskim
- Sąd Rejonowy w Bytowie
- Sąd Rejonowy w Miastku
- Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu
- Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie
- Sąd Rejonowy w Radziejowie
- Sąd Rejonowy w Rypinie
w apelacji krakowskiej:
- Sąd Rejonowy w Pińczowie
- Sąd Rejonowy we Włoszczowie
- Sąd Rejonowy w Miechowie
w apelacji lubelskiej:
- Sąd Rejonowy we Włodawie
- Sąd Rejonowy w Lipsku
- Sąd Rejonowy w Szydłowcu
- Sąd Rejonowy w Janowie Lubelskim
w apelacji łódzkiej:
- Sąd Rejonowy w Ostrzeszowie
w apelacji poznańskiej
- Sąd Rejonowy we Wschowie
w apelacji rzeszowskiej:
- Sąd Rejonowy w Brzozowie
- Sąd Rejonowy w Lubaczowie
- Sąd Rejonowy w Ropczycach
- Sąd Rejonowy w Kolbuszowej
w apelacji szczecińskiej:
- Sąd Rejonowy w Sulęcinie
- Sąd Rejonowy w Sławnie
- Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorskim
- Sąd Rejonowy w Łobzie
w apelacji wrocławskiej:
- Sąd Rejonowy w Głubczycach
- Sąd Rejonowy w Jaworze
- Sąd Rejonowy w Miliczu
- Sąd Rejonowy w Strzelinie
- Sąd Rejonowy w Wołowie
