Komisarz wyborczy postanowieniem stwierdził wygaśnięcie mandatu radnego z powodu braku posiadania biernego prawa wyborczego w dniu wyborów. Jako podstawę prawną wskazał art. 383 § 1 pkt 2 ustawy z 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (DzU nr 21, poz. 112 z późn. zm.). W uzasadnieniu organ podniósł, że radny figuruje w Krajowym Rejestrze Karnym, jako skazany prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Radny zaskarżył postanowienie tłumacząc, że sąd warunkowo zawiesił jego karę.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w przypadku gdy jak w omawianej sprawie bezsporne jest, że radny został skazany za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego okoliczności faktyczne i prawne nie budzą wątpliwości, że zaistniały przesłanki nakazujące wygaszenie jego mandatu.
Sędzia uzasadniając wyrok wskazał, że mimo że skarżący został skazany na najniższy wymiar kary, a kara ta została warunkowo zawieszona, to wskazać należy, że art. 11 § 2 pkt 1 kodeksu wyborczego mówi o osobie skazanej prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności. W pojęciu skazania na karę pozbawienia wolności mieści się zarówno orzeczenie bezwzględnego wykonania kary, jak i orzeczenie warunkowego zawieszenia jej wykonania. Tym samym ustawodawca uznaje, że osoby, które dopuściły się czynu karalnego zagrożonego określonym rodzajem kary stają się niegodne piastowania funkcji w urzędach publicznych, a co za tym idzie tracą prawo wybieralności.
Sankcja utraty mandatu radnego pochodzącego z wyboru musi być zastosowana w sytuacji zaistnienia przesłanek nakazujących wygaszenie takiego mandatu. Przepis art. 11 § 2 pkt 1 kodeksu wyborczego ma charakter normy prawnej bezwzględnie obowiązującej. Zawiera on sformułowanie: „Nie ma prawa wybieralności w wyborach osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego”. W takim przypadku organ, prowadząc postępowanie w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia biernego prawa wyborczego, ma obowiązek zastosowania tego przepisu. Podobnie przepis art. 383 § 1 pkt 2 kodeksu wyborczego normujący wygaszenie mandatu radnego jest przepisem o charakterze bezwzględnym. Obydwa przepisy, zgodnie z zasadą clara non sunt interpretanda (nie dokonuje się wykładni tego, co jasne) nie wymagają interpretacji, szczególnie, że pojęcie pochodzące z gałęzi prawa karnego, a zamieszczone w art. 11 § 2 pkt 1 kodeksu wyborczego nie budzą żadnych wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie.
(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 października 2015 roku, sygn. akt II OSK 2276/15)
