Uchwała Rady Miejskiej w Nowogrodzie Bobrzańskim z 8 października 2015 r. w sprawie określenia zasad udzielenia dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków niestanowiących własności gminy wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze 15 października 2015 r. i została objęta postępowaniem nadzorczym.
Rada, przywołując w podstawie prawnej art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej ustawa), określiła omawianą uchwałą zasady udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków znajdujących się na obszarze gminy Nowogród Bobrzański. W § 4 postanowiono, że cyt.: „1. Burmistrz Nowogrodu Bobrzańskiego prowadzi rejestr udzielonych dotacji. 2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera dla każdej udzielonej dotacji:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres osoby albo nazwę, siedzibę i adres jednostki organizacyjnej, której przyznano dotację;
2) wskazanie zabytku z uwzględnieniem miejsca jego położenia lub przechowywania;
3) zakres prac, na który udzielono dotację;
4) datę zawarcia umowy;
5) wysokość przyznanej dotacji.”
Uchwały w sprawie określenia zasad udzielenia dotacji na sfinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków zaliczane są do aktów prawa miejscowego. Wykonując swoje kompetencje prawodawcze, zawarte w upoważnieniach ustawowych, organy samorządu terytorialnego są obowiązane działać ściśle w granicach tych upoważnień. Nie są upoważnione ani do regulowania tego, co zostało już ustawowo uregulowane, ani też do wychodzenia poza zakres upoważnienia ustawowego.
Zakres stosunków normowanych uchwałą podejmowaną na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy organ stanowiący JST może kształtować wyłącznie na podstawie i w granicach przepisów prawa. Zawarta w tym artykule norma kompetencyjna upoważnia radę gminy do określenia zasad udzielenia dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru. Przepis kompetencyjny mówi wprost jedynie o „zasadach udzielania dotacji”. Zasady należy rozumieć jako ogólne i generalne postanowienia określające, komu mogą być udzielane dotacje, jakie czynności ma wykonać podmiot ubiegający się o dotację, aby mógł ją otrzymać, a także na jakie zadania może być udzielona dotacja. Zasady udzielania dotacji to także postępowanie z wnioskiem o udzielenie dotacji, wymagane dokumenty do rozpoznania wniosku oraz forma załatwienia wniosku.
Stąd art. 81 ust. 1 ustawy nie może stanowić materialnoprawnej podstawy do przyjmowania, że w zakresie tego pojęcia mieści się uprawnienie do ustanawiania sposobu ewidencjonowania informacji o udzielonych dotacjach czy określenia na przykład zawartości umowy dotacyjnej oraz prowadzenia kontroli realizacji zadania poprzez obowiązek złożenia sprawozdania i dokumentów związanych z realizacją dotowanego zadania. Obowiązek prowadzenia przez organy uprawnione do udzielania dotacji wykazów udzielonych dotacji oraz informowania się wzajemnego o udzielonych dotacjach wynika wprost z art. 82 ust. 3 ustawy i nie powinien być przedmiotem uregulowania w uchwale organu stanowiącego.
(Uchwała RIO w Zielonej Górze z 30 października 2015 r., nr 210/15)
