Wiceminister dokonał krótkiego podsumowania stanu finansów JST podkreślając, że ostatnie lata były czasem wyzwań, kiedy to samorządy borykały się w głównej mierze z prognozowaniem wydatków. Nie był to jednak, jego zdaniem, tylko ich problem, bo dotyczył również sektora przedsiębiorstw, gospodarstw domowych, jak i samego rządu. Przypomniał, że 2020 rok zamknął się nadwyżką w budżetach samorządów w wysokości 5,7 mld zł oraz nadwyżką operacyjną na poziomie 21,4 mld zł. Natomiast w 2021 r. nadwyżka budżetowa sięgnęła 17,4 mld zł, a nadwyżka operacyjna – w rekordowej wysokości – to 36,6 mld zł. Co prawda, 2022 rok samorządy zamknęły deficytem w wysokości 8,2 mld zł, ale zanotowano przy tym wysokie wydatki majątkowe na poziomie 65 mld zł.
– Plany samorządów na 2023 rok są jeszcze bardziej ambitne, gdyż zakładają niemal podwojenie rekordowych wydatków majątkowych z ubiegłego roku. To naprawdę bardzo cieszy. Co więcej, to wszystko dzieje się bez zwiększenia zadłużenia JST, które nawet jeśli chodzi o wartości nominalne pozostaje na stabilnym poziomie – konkludował Skuza.
Wiceminister odniósł się również do pomocy udzielanej przez rząd. – Myślę, że jeśli chodzi o wspieranie jednostek samorządowych, to jest ono odczuwalne. Nie tylko w tym roku, gdy wspieramy samorządy kwotą blisko 14 mld zł. Pierwsza rata jest już na kontach, druga i trzecia niebawem. To nie są środki znaczone, mogą zostać wydatkowane na to, co jest w danym momencie potrzebne – podkreślił Skuza. Poruszył też kwestię wzrostu dochodów dla samorządów z PIT, które zgodnie z danymi przedstawionymi przez Ministerstwo Finansów wzrosły one o prawie 40 proc., czyli z 51 mld do prawie 73 mld.
Również minister ds. samorządów Włodzimierz Tomaszewski mówił o pomocy finansowej ze strony rządu. W ostatnich latach z budżetu państwa przekazano na inwestycje blisko 128 mld zł w gminach i powiatach. Dodatkowe fundusze uzupełniające ubytek wpływów z podatku PIT to ponad 36 mld zł od 2021 roku. Minister Tomaszewski na pytanie, w co powinny inwestować samorządy, odpowiedział, że najlepiej w energetykę łączą ją z systemem gospodarki odpadami. Jako przykład podał inwestycję w Wysokim Mazowieckim, gdzie planuje się pozyskiwać energię w procesie mineralizacji odpadów komunalnych
Podczas Forum Miasteczek Polskich głos zabrał również wiceminister rozwoju Piotr Uściński, który poruszył
kwestię planowania i zagospodarowania przestrzennego. Podkreślił, że rząd chce jak najlepiej przygotować JST do wdrożenia najnowszych zmian przewidzianych w ustawie, dlatego zaplanowane zostaną szkolenia w formule stacjonarnej i zdalnej. – Zrobimy to tuż po wyborach, żebyśmy podczas szkoleń nie mieli już emocji wyborczych. Dlatego zaczniemy w tygodniu powyborczym. To będą bardzo duże szkolenia z udziałem urzędników odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne. Zapraszamy do udziału osobistego, ale również będzie możliwy udział zdalny – mówił wiceminister.
